Mình đang tìm hiểu về UX/UI Design thì tình cờ tìm được quyển UX Writing của Khúc Cẩm Huyên. Trong 1 phút lớ ngớ, mình đã nghĩ đây là quyển sách dành cho UX Design. Nhưng không phải vậy :v
Tại thị trường làm việc IT Việt Nam, UX/UI Design là 1 lĩnh vực còn tương đối mới. Tuy nhiên, UX Writer còn mới hơn cả lĩnh vực trên. Nếu bạn là một Content Writer đang cân nhắc về cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn, đây sẽ là sự lựa chọn tuyệt vời dành cho bạn.
Nội dung bài viết:
- UX Writing là gì? UX Writing sẽ làm gì?
- UX Writing là NGHỀ VIẾT NGẮN NHẤT trong tất cả những ngành nghề liên quan đến viết lách
- Mục lục sách UX Writing

UX Writing là gì? UX Writing sẽ làm gì?
UX Writing là phần nội dung bằng chữ xuất hiện trong trải nghiệm người dùng nhằm mục đích:
- Chỉ dẫn
- Trình bày
- Giải thích
Cho người dùng về sản phẩm. Ví dụ: Phần nội dung của thông báo đặt hàng thành công trên Shopee hay yêu cầu xác thực tài khoản Facebook.
Là một UX Writer, bạn sẽ làm công việc định hình trải nghiệm của người dùng bằng từ ngữ, hướng dẫn người dùng hoàn thành các thao tác – một cách ngắn gọn nhất và dễ hiểu nhất
Chúng ta đang sống trong thời đại bùng nổ công nghệ số. Hằng ngày chúng ta tiếp xúc với rất nhiều UX Writing, từ mạng xã hội như Facebook, Instagram đến ví điện tử như MoMo, Zalo Pay. Do đó, có thể nói UX Writing tuy không quyết định sự thành bại của 1 sản phẩm nhưng nó đóng vai trò quan trọng trong quá trình xây dựng một sản phẩm hoàn chỉnh, đem đến cho người dùng những trải nghiệm tuyệt vời.
Nắm bắt được tiềm năng tương lai của nghề UX Writing và mong muốn chia sẻ kinh nghiệm lẫn trải nghiệm của “người trong nghề” chị Khúc Cẩm Huyên đã cho ra đời cuốn sách “UX Writing Đọc vị người dùng ung dung mà bán” với hy vọng độc giá có cái nhìn sâu hơn về nghề UX Writing này.
UX Writing là NGHỀ VIẾT NGẮN NHẤT trong tất cả những ngành nghề liên quan đến viết lách
Google định nghĩa như sau: “Là một UX Writer, bạn sẽ làm công việc định hình trải nghiệm người dùng bằng từ ngữ, hướng dẫn người dùng hoàn thành thao tác. Chữ của bạn sẽ góp phần tạo nên những phiên bản khác nhau, đảm bảo sự mạch lạc của nội dung sản phẩm ở tất cả các nền tảng và điểm chạm với người dùng (touch points). Bạn sẽ làm việc với tất cả các bên liên quan đến thiết kế trải nghiệm người dùng từ đội nghiên cứu sản phẩm, lập trình viên, đội Marketing đến đội vận hành. Phẩm chất phải có ở một UX Writer là khả năng thấu cảm người dùng, tư duy logic và kỹ năng làm việc với dữ liệu để đưa ra các lựa chọn nội dung phù hợp”.
Chữ không làm nên 1 ứng dụng, nhưng lại không thể thiếu trong quá trình xây dựng sản phẩm hoàn chỉnh. Có lẽ, phải công nhận, UX Writer là NGHỀ VIẾT NGẮN NHẤT trong tất cả những ngành nghề liên quan đến viết lách.
Giá trị của chữ trong viết nội dung tương tác không nằm ở ngắn hay dài, UX Writer cần viết rõ ràng, dễ hiểu, đó mới là ưu tiên hàng đầu. Đôi lúc, cần phải tìm ra 1 từ rõ nghĩa nhất, phù hợp với hoàn cảnh nhất, nhưng phải đủ sáng tạo, thú vị để thu hút người dùng trải nghiệm ứng dụng.
Tầm quan trọng của UX Writing trong thời đại công nghệ số
Rất nhiều dẫn chứng và đo lường đã chỉ ra rằng, chỉ bằng 1 sự thay đổi nhỏ của con chữ đến từ team UX Writing, nhiều app, dịch vụ,… đã có thể gia tăng doanh số bán hàng lên mức lý tưởng hóa.
Có 1 trang thương mại điện tử nổi tiếng, doanh số bán hàng của họ chưa bao giờ ở mức tệ. Nhưng có ngày, ban điều hành nhận ra trang bán hàng của họ có rất nhiều giỏ hàng bị bỏ giữa chừng. Tức là hàng đã được cho vào giỏ, nhưng đến bước Thanh Toán thì khách lại không mua nữa. Vì sao vậy? Tất cả, chỉ là vì MỘT NÚT BẤM
Nút bấm này xuất hiện trong 1 form không thể nào đơn giản hơn, bao gồm:
– Hai trường điền thông tin: Email và Mật khẩu
– Hai nút bấm: Login (Đăng nhập) và Register (Đăng ký)
– Một đường dẫn: Fogot my password (Quên mật khẩu)
Đây là 1 form cơ bản mà mọi website đều có. Nhưng tại sao nó lại có vấn đề? Vấn đề không ở chỗ thiết kế hay hệ thống sắp xếp đồ họa, layout của form mà nằm ở vị trí và luồng xuất hiện của form này. Nó xuất hiện chình ình ngay trước mắt người dùng sau khi họ chọn xong món đồ muốn mua và nhấn nút “Thanh Toán”. Thậm chí, họ còn không điền được bất cứ thông tin cá nhân nào để trả tiền cho đơn hàng của mình.
Đội ngũ thiết kế nói rằng luồng vận hành như vậy sẽ giúp người dùng cũ thao tác nhanh hơn. Còn với người dùng mới, họ không ngại mất thêm vài phút để đăng ký làm thành viên, vì nếu hài lòng về dịch vụ và sản phẩm, họ cũng sẽ quay lại thôi.
Rất tiếc là KHÔNG. “Tôi không đến đây để cam kết gì cả” – vì vậy, tôi không nhất thiết phải đăng ký làm thành viên.
Cú sửa lỗi trị giá 300 triệu đô la Mỹ
Phương án được đưa ra là xóa sổ nút Register (Đăng ký), thay vào đó là nút Continue (Tiếp tục) kèm lời nhắn “Bạn không cần đăng ký tài khoản để mua hàng. Vui lòng bấm nút Tiếp tục để thanh toán. Để thao tác nhanh hơn, bạn có thể tạo tài khoản trong khi thanh toán”
Kết quả: Số người dùng mua sắm đã tang lên 45%. Sau 1 năm, trang thương mại điện tử này đã có doanh thu tang them 300 triệu đô la Mỹ – một con số vô cùng ấn tượng.
Hoặc thậm chí, bằng sự thấu cảm của UX Writer, họ đã có thể tạo ra những chỉ dẫn/trình bày/giải thích… có thể chạm đến cảm xúc của người dùng. Từ đó, họ sẵn sàng quay lại sử dụng dịch vụ của công ty/dịch vụ. Nếu như không có UX Writing, những câu chữ trên website, ứng dụng,… có lẽ khó lòng mà mang được cảm xúc, khiến người dùng hài long khi trải nghiệm sản phẩm.
Một ví dụ dễ nhận thấy khi truy cập các trang web. Đôi khi bạn sẽ nhìn thấy thông báo:
404 error
This page doesn’t exit
Would you like to lear about HTTP errors?
Lỗi 404
Trang này không tồn tại
Bạn có muốn tìm hiểu về lỗi HTTP không?
Dĩ nhiên là không, xin cảm ơn!
Nếu những nội dung tương tác tệ thế này xuất hiện càng nhiều trên sản phẩm, ứng dụng thì khả năng người dùng 1 đi không trở lại ngày càng cao hơn.
Trong khi đó, UX Writer sẽ làm phần nội dung thông báo này trở nên than thiện, dễ hiểu và dễ chịu hơn. Đơn giản, hãy cung cấp cho người dùng nút Quay về Trang chủ. Và họ sẽ biết họ làm gì tiếp theo. Chứ không phải là việc “Bạn có muốn tìm hiểu về lỗi HTTP không?”
Một điều nữa rất dễ nhận thấy đó chính là khả năng làm rõ màu sắc thương hiệu của UX Writing. Đơn cử như ứng dụng Momo thường xuyên tạo ra các chương trình mini game. Nếu người chơi không qua vòng, bạn sẽ ghi gì?
- Chúc bạn may mắn lần sau
- Cố lên ở lần sau bạn nhé
Tuy nhiên, đội ngũ UX Writing tại Momo rất sáng tạo, và bắt trend phù hợp với người dùng: U là trời!; Quả táo nhãn lồng;….
Chính từ những con chữ mang tính thấu cảm và mang màu sắc thương hiệu này, UX Writing đã tạo nên 1 bước chuyển mới, mang lại lợi nhuận cao hơn cho doanh nghiệp của mình.
Nếu bạn là một Content Writer, bạn hoàn toàn có thể thử sức mình với ngành nghề rất mới này.

Mục lục sách UX Writing đọc vị người dùng ung dung mà bán
Chương 1: Tổng quan về User Experience (UX)
Chương 2: UX Writing – Những bí mật về nghề viết nội dung tương tác
- UX Writing là gì?
- Sự khác biệt của UX Writing và Copywriting
- Content strategay và Content design
- UX Writing và 5 chữ F “thần thánh”
- 9 kỹ năng xuất chúng giúp bạn trở thành 1 UX Writing “xuất chúng”
- Bạn cần gì để trở thành 1 UX Writer
- Những cuốn sách dành riêng cho UX Writer
- Giải mã những bí ẩn về UX Writer
- Những câu nói mà UX Writer ghét nghe nhất!
- Thiết kế và UX Writing – Cặp bài trùng “thần thánh”
- Pro như Google – Nguyên tắc tam giác vàng của UX Writing
- UX Writing – vũ khí bí mật của Thương mại điện tử
- Bí kíp đọc vị người dùng – ung dung chốt đơn khi bán hàng online
- Thu hút người dùng bằng người dùng – Tuyệt chiêu “hốt tiền” trên sàn Thương mại điện tử
- UX Writing – khi con chữ đáng giá ngàn vàng
Chương 3: Làm sao để trở thành UX Writer đúng nghĩa
- Content guideline – Kim chỉ nam của UX Writer
- Câu, nút bấm, đường dẫn và xác nhận
- Tiếng nói và tông điệu – Linh hồn của nội dung tương tác
- 5 bước để xác định tiếng nói và tông điệu
- Doreamon dạy tôi điều gì về UX Writing
- “Thiết kế” chữ sao cho “xịn dữ”
- 7 bước xây dựng Help center hiệu quả
- UX Writer mũ đen – Kẻ âm thầm hạ thấp trải nghiệm người dùng
- Kiểm tra độ hiệu quả của nội dung tương tác
- Bảng đo độ hiệu quả khi xây dựng nội dung tương tác
- Glossary – Bảng từ vựng chuyên ngành
Đánh giá cá nhân của MOT:
Theo MOT biết, thì đến thời điểm hiện tại Khúc Cẩm Huyên là tác giả duy nhất viết về UX Writing. Với cái nhìn của “người trong nghề”, quyển sách này đưa ra rất nhiều checklist mà người mới, hoặc cả Copywriting lâu năm có ý định chuyển nghề cũng đều cần note lại.
Những ví dụ thực tế từ sàn Shopee (nơi tác giả làm việc) cho chúng ta thấy tầm quan trọng của UX Writing, và điều đó cũng đã được chứng minh qua doanh thu luôn đứng TOP 1 của Shopee trong các sàn TMĐT.
Sách cung cấp rất nhiều điều cần thiết và lưu ý để bạn có thể “chuyển mình” trở thành UX Writer. Ví dụ như đưa ra bảng kế hoạch hoàn chỉnh, chỉ ra công việc mà 1 UX Writer cần phải làm với tất cả phòng ban: Vd Design thì cần đẹp, và con chữ của bạn cũng phải cần “nằm gọn” trong những nút bấm đẹp đẽ của Degisn – đó là một trong những cái khó và thú vị mà nghề UX Writing mang tới
Tuy nhiên, MOT thấy tác giả viết dài quá =))) MOT thích đọc vào vấn đề trọng tâm. Nhưng với lối dẫn dắt từ kinh nghiệm của sống của mình, pha chút hài hước nên quyển sách có phần dài hơn so với nội dung chính của nó. Ngoài ra, sách đưa ra những hình ảnh minh hoạ trắng đen và chữ trên ảnh minh hoạ quá nhỏ đọc không được. Cuốn sách nói về nội dung tương tác mà điều này hơi làm mất tương tác rồi
Tóm lại, đây là quyển sách đáng đọc cho bất kỳ ai đang quan tâm đến UX Writing. Dĩ nhiên, đọc xong quyển này bạn vẫn chưa thể chuyển ngành được đâu. Trước hết, hãy quan tâm nhiều hơn đến con chữ và cảm xúc của người dùng.
Bạn nghĩ sao về ngành này?
Để mua sách với giá tốt và giao hàng nhanh, bạn có thể mua tại Link mà MOT đã mua tại TIKI:
MOT rất xin lỗi nếu bạn cảm thấy phiền khi MOT chèn link các Shop cung cấp giá tốt tại TIKI trong bài của mình. Nếu có nhu cầu, bạn hãy mua sách chất lượng từ các shop trên. Việc này giúp bạn có được sách tốt, đồng thời việc bạn mua qua link trên sẽ giúp MOT có động lực và kinh phí để duy trì website của mình nữa. Cảm ơn bạn rất nhiều vì đã giúp MOT
Bài viết được xây dựng dựa trên quan điểm cá nhân và tổng hợp từ cảm nhận đến từ độc giả: Trần Duy Thành và Khánh Ngân tại nhóm Cộng đồng UI/UX Design vietnam
Mời bạn xem thêm:
Review Viên Bổ Mắt Wit Sau 4 Tháng Dùng | Ai Không Nên Dùng?
Top 3 Cuốn Sách Content, Marketing Bán Chạy Nhất Của Rio Book